Słownik Biograficzny Posłów Grodzieńskich

Zaczęty przez Sławomir Olczyk, Luty 11, 2019, 07:58:22 PM

Poprzedni wątek - Następny wątek

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

Sławomir Olczyk

Szanowni Państwo zaczynamy. Litera A. To jeszcze są szkice, lecz w PSB tych danych nie znajdziecie. Biogramy będą się jeszcze rozwijać, z pozyskaniem kolejnych źródeł.

Aleksandrowicz, Jan Władysław, h. Własnego vel Kosy (zm. 7 XI 1644), marszałek grodzieński, s. Stanisława, porucznika petyhorskiego. Marszałek grodzieński (1627-1644). Deputat grodzieński na Trybunał Główny Litewski 1611, 1619, 1625, 1630, 1633 (marszałek), 1638 (marszałek), 1644. Poseł i elektor grodzieński Władysława IV w 1632 r. jako marszałek grodzieński. Posiadał majątek Stubiniec, gdzie ufundował cerkiew Najświętszej Panny i wraz z żoną zabezpieczył specjalnym funduszem. Zmarł w Nowogródku 7 listopada 1644, a pochowany został w kościele Bernardynów w Grodnie. Ożeniony z Krystyną z Kurczów (zm. p. 1666). Dzieci: → Konstanty Kazimierz, sędzia ziemski grodzieński, Stanisław, rotm. JKM, który poległ w bitwie pod Miednikami w 1659, a o którym konstytucje z 1662 i 1683 roku (ożeniony z Zofią z Poczapowskich, zapewne miecznikównę nowogrodzką, która po jego śmierci poślubiła Andrzeja Tołoczkę, a z którą miał córkę Marcybelę żonę Krzysztofa Janowicza Micuty, sędziego z. grodzieńskiego; możliwe, że jego też synem był → Michał Jan, marszałek lidzki), Eufemia, Apolonia i Marianna. Źródła: AVAK I, s. 89, 92; Boniecki I, s. 30; Niesiecki I, s. 22; Н. Сліж, Цудатворны абраз Маці Божай Студэнцкай і гарадзенская шляхта: ідэнтыфікацыя, радаводы, сувязі, ,,Herold Litherland No 18", Grodno-Mińsk 2011, s. 50; Trybunał I; Uruski I, s. 24; UWKL II, s. 268; Vol.Leg. III, s. 365 (kol. 769-770), IV, s. 422 (poz. 32, kol. 897), V, s. 338 (poz. 7, kol. 693).

Aleksandrowicz, Konstanty Kazimierz, h. Własnego vel Kosy (zm. ok. 1669), sędzia z. grodzieński, s. → Jana Władysława, marszałka grodzieńskiego i Krystyny z Kurczów. Wójt (1633-1667), podstoli (1639-1648), pisarz z. (1648-1653), psęd. (1653-1661), sęd. z. grodzieński (1661-1669). Deputat grodzieński na Trybunał Główny WKL 1664. Poseł grodzieński 1648 (konwokacja i elekcja), 1653, 1659, 1661, 1662. Poseł na konwokację w 1648, sygnuje jako pisarz ziemski grodzieński. Jest też posłem na elekcję i elektorem z powiatu grodzieńskiego w 1648, tudzież jako pisarz z. grodzieński. Na sejmie w 1653 obrany deputatem do Trybunału Skarbowego Litewskiego. Na sejmie w 1659 jako podsędek grodzieński, zostaje z koła poselskiego obrany deputatem ds. aprobacji pewnych komisji oraz ponownie do Trybunału Skarbowego Litewskiego. W 1661 na sejmie jako poseł grodzieński i podsędek tegoż powiatu ratyfikuje Pokój Oliwski. Na sejmie 1662 obrany z koła poselskiego komisarzem ds. zapłaty Wojsku Litewskiemu, jako sędzia z. grodzieński. Na tymże sejmie libertowano mu kamienicę w Wilnie przy ulicy Trockiej, służącą do rozsądzania spraw cywilnych. W 1665 jest posłem grodzieńskim na Konwokację Grodzieńską. Ożeniony (już 1644) z Zofią z Borzymowskich (1v. Fryderyk Reyten). Dzieci: → Stefan Eustachy, kasztelan nowogrodzki, Kazimierz, pisarz z. grodz. Źródła: AVAK IV, s. 20, XV, s. 110, 127; Chrapowicki I, s. 140, 196, 197, 378, 383, 527; Trybunał I; UWKL II, s. 287, 303, 310, 322, 355, 560; Vol.Leg. IV, s. 86 (kol. 175), 102 (kol. 216), 189 (poz. 27, kol. 412), 282, (poz. 31, kol. 606), 312 (poz. 3, kol. 669), 356 (kol. 760-761), 416 (poz. 6, kol. 884), 425 (poz, 47, kol. 903.).

Aleksandrowicz, Michał Jan, h. Własnego vel Kosy (zm. ok. 1712), marszałek lidzki, zapewne s. Stanisława, rotm. JKM i Zofii z Poczapowskich, miecznikównej nowogrodzkiej, brat stryjeczny → Stefana Eustachego, kasztelana nowogrodzkiego. Skarbnik (1677-1687), pisarz ziemski (1687-1703), marszałek lidzki (1703-1712). Poseł lidzki 1693 (zwyczajny i nadzwyczajny), 1695 (zwyczajny), 1696 (konwokacja), 1697 (koronacyjny), 1698, 1699, 1701, 1703, 1710. Jest też na Zjeździe Generalnym Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1700 (Olkieniki) pod własną chorągwią jako pisarz ziemski lidzki i rotmistrz tegoż powiatu. W 1704 jest zgłoszony na konsyliarza i sędziego na Konfederacji Sandomierskiej, lecz trudno rzec czy na niej w ogóle był. Deputat lidzki na Trybunał Główny WKL z powiatu lidzkiego 1679 i 1688. Podpisał elekcję w 1674 wraz z powiatem lidzkim. Deputat do boku JKM w 1703. Obrany deputatem do Trybunału Skarbowego WKL w 1710. Po śmierci swojego ,,stryjecznego", czyli → Stefana Eustachego Aleksandrowicza, ubiegał się o wójtostwo grodzieńskie (wskazywałoby to na ojcostwo  Stanisława, rotm. JKM, poległego pod Miednikami w 1659, gdyż → Jan Władysław, marszałek grodzieński, pozostawił po sobie tylko dwóch synów). Zmarł w stanie bezżennym i został pochowany u Karmelitów w Lidzie (Niesiecki). Źródła: AVAK VII, s. 474; Konfederacja Generalna Stanów Koronnych i Wielkiego Księstwa Litewskie na Zjeździe Walnym pod Sandomierzem dnia 20 miesiąca maja Roku Pańskiego 1704 Postanowiona, k. F2v; Niesiecki II, s. 23; Postanowienie Generalne Stanów W.X.Lit., Wieczne i nigdy nienaruszone, na Zjeździe Walnym Województw i Powiatów Pospolitym Ruszeniem, pod Olkinikami uchwalone w 1700, k. L; PSB I, s. 70; Uruski I, s. 26; UWKL I, s. 625, II, s. 355 (tutaj o pokrewieństwie ze Stefanem Eustachym Aleksandrowiczem, kasztelanem nowogrodzkim); Vol.Leg. V, s. 150 (kol. 288), VI, s. 53 (poz. 10, kol. 102); Zawisza, s. 176-177, 181, 185, 190, 194, 203.

Aleksandrowicz, Stefan Eustachy, h. wł. (+1700), kasztelan nowogrodzki, s. → Konstantego Kazimierza, sędziego ziemskiego grodzieńskiego i Zofii z Borzymowskich, brat stryjeczny → Michała Jana, marszałka lidzkiego. Wójt (1667-1700), podkomorzy (1678-89), marszałek grodzieński (1690-1698), kasztelan nowogrodzki (1698-1700). Poseł grodzieński na sejm: 1669, 1674 (I) i (II – elekcyjny, również deputat ad pacta conventa), 1683, 1685, 1688 (I), 1688 (II), 1690, 1693, 1695, 1696, 1698. Deputat grodzieński na Trybunał Główny WKL: 1667, 1678. Na sejmie elekcyjnym w 1669 jest elektorem wraz z bratem Kazimierzem i podpisują suffragia z Powiatu Grodzieńskiego. Sygnuje też Pacta Conventa Michała Korybuta. Na Konfederacji Generalnej w 1674 podpisuje się deklarując: salvis juribus utriusque ritus. Na elekcji w 1674 sygnuje pacta conventa. Podpisuje suffragia na Jana III wraz z Powiatem Grodzieńskim. Na sejmie koronacyjnym w 1676 obrany komisarzem z izby poselskiej ds. przygotowania Grodna do następnego sejmu. Na sejmie w 1678 naznaczono mu wypłatę 500 złotych za wywiązanie się z obowiązku przygotowania Grodna na obecny sejm. Na sejmie warszawskim w 1683 roku powołano Komisję ds. Zapłaty wojsku i dochodzenia krzywd iniuratorum, gdzie w tej konstytucji zapisano: Ur. Stefanowi Alexandrowiczowi, Podkomorzemu Grodzieńskiemu, vigore constitutionis 1662, którą gratitudo odważnych zasług stryia iego, Ur. Stanisława Alexandrowicza, Rotmistrza naszego, pod Miednikami w expedycyi Moskiewskiey poległego deklarowana Wielm. Podskarbi W.X.L. z extraordynaryinych podatków złot. 8,000 sine mora aby wypłacił naznaczamy. Na sejmie w 1690 roku obrany deputatem do boku JKM oraz do Trybunału Skarbowego Litewskiego, jako marszałek grodzieński. Naznaczony na tymże sejmie komisarzem do przygotowania kolejnego sejmu w Grodnie. Na konwokacji w 1696 obrany z izby poselskiej deputatem do boku Prymasa. Na sejmie w 1699 występuje z urzędem Kasztelana Nowogrodzkiego i jest obrany z Senatu do Trybunału Skarbowego Litewskiego. Ożeniony w Wilnie z Esterą Billewiczówną (Wilno 22.11.1676), następnie z Heraklią Konstancją Ciechanowicką, wojewodzianką mińską, (Wilno 2.08.1678), a na koniec z Teklą Radziwanowiczówną Kierdejówną, kasztelanką trocką. Dzieci: Jan Kazimierz (zm. po 1718), starosta ostryński, deputat na Trybunał Główny WKsL w 1718,  Konstancja, żona Łukasza Aleksandrowicza, chorążego lidzkiego, Zofia, żona Franciszka Deszpot Zenowicza, podkomorzyca połockiego, starosty sznitowskiego, Olena, żona → Krzysztofa Komorowskiego, wojewody brzeskiego, oraz Helena (córka z Kierdejównej), żona Michała Białłozora, starosty nowomłyńskiego. Źródła: Akta ślubne z parafii św. Jana w Wilnie – LVIA F. 1667, apr. 1, aps. 62, k. 80, 127; AVAK I, s. 202, IV, s. 243, XX, s. 496; Boniecki I, s. 30; M. Chmielewska, Sejm elekcyjny Michała Korybuta Wiśniowieckiego 1669 roku, s. 261; R. Kołodziej, Litewski sejmik generalny w Słonimiu na tle sytuacji w Rzeczypospolitej przed sejmem 1685 roku, Res Historica nr 40, Lublin 2015, s. 108; Niesiecki II, s. 23; Ptaszycki, Z dziejów starego rodu, Charitas, St. Petersburg 1894, s. 508-509 (tabl. genealogiczna Deszpot Zenowiczów); Н. Сліж, Цудатворны абраз Маці Божай Студэнцкай і гарадзенская шляхта: ідэнтыфікацыя, радаводы, сувязі, ,,Herold Litherland No 18", Grodno-Mińsk 2011, s. 50-52; PSB I, s. 71; Uruski I, s. 24-26 (Uruski bierze go za dwie różne osoby i umieszcza w dwóch kontekstach rodzinnych); UWKL II, s. 335, 560, UWKL VI (w przygotowaniu); Vol.Leg. V, s. 19 (kol. 31), 130 (kol. 242), 146 (kol. 277), 151 (kol. 292), 214 (poz. 45, kol. 436), 305 (poz. 21, kol. 626), 338 (poz. 7, kol. 693), 376 (poz. 16, kol. 773), 394 (poz. 5, kol. 811), 400 (poz. 16, kol. 821), 410 (kol. 841), VI, s. 40 (poz. 1, kol. 76); Zawisza, s. 19-20, 23, 176, 182, 185, 195; Żychliński V, s. 13.

Kierdej (Kierdej-Radziwanowicz), Jan Kazimierz , h. Bełty (zm. 8/9.04.1685), kasztelan trocki, marszałek Izby Poselskiej, syn → Ostafiego (Eustachego), kasztelana żmudzkiego i Zofii Chrapowickiej, sędzianki ziemskiej trockiej, siostrzeniec (choć niewiele młodszy) i bliski współpracownik → Jana Antoniego Chrapowickiego, wojewody witebskiego. Starosta przewalski i filipowski. Chorąży (1649-1668), marszałek grodzieński (1668-1684), łowczy litewski (1683), kasztelan trocki (1684-1685). Deputat grodzieński na Trybunał Główny Litewski: 1647, 1678. Poseł grodzieński: 1648 (elekcja), 1661, 1662 (?), 1667, 1668 (abdykacyjny), 1669 (elekcja), 1670 (nadzwyczajny i zwyczajny), 1672, 1673, 1674 (konwokacja i elekcja), 1676, 1677, 1678, 1683. Na sejmie elekcyjnym w 1648 podpisuje suffragia jako poseł grodzieński z tymże Powiatem. W dniu 25 października 1657 w Płowcach król wydał przywilej na zwolnienie jego i małżonki na 3 lata z płacenia długów: List żelazny od płacenia długów do lat 3 ur. Annie Dorocie z Grzybowa i Janowi Kazimierzowi z Radziwonowicz Kierdejowi, chorążemu grodzieńskiemu, dworzaninowi pokojowemu JKM, małżonkom, których dobra zniszczone zostały nie tylko przez Moskwę, Węgrów, Kozaków, Szwedów i Ordę, ale i własnych żołnierzy, a w dodatku poniósł duże wydatki przy boku naszym zostając, poczty i chorągwie prowadząc. W 1660 król wysyła go jako swojego posła do negocjacji z Wojskiem Litewskim na Sesję Wojskową w Drohiczynie, podczas niepokojów w wojsku. Na sejmie w 1661 obrany komisarzem ds. szkód poniesionych od wojska litewskiego, a konkretnie wysłany do rozpatrzenia szkód Województwa Podlaskiego, także komisarzem ds. rozgraniczenia Województw Podlaskiego i Brześciańskiego. Na sejmie w 1662 wyznaczony komisarzem ds. wyjaśnienia zabójstwa kapitana Wicherta, z regimentu Kasztelana Nowogrodzkiego (był to jeden z postulatów skonfederowanych Wojsk Litewskich). Poseł na konwokację grodzieńską w 1665 roku z powiatu grodzieńskiego. Na sejmie 1667 obrany komisarzem ds. zapłaty wojsku, gdzie m.in. zapisano: A Urodzony Jan Kazimierz Kierdey Chorąży Grodzieński, y drugie chorągwie pod jego kommendą będące, ponieważ in tempore do obozu z Powiatu swego stanął, y we wszystkim mając od W. Hetmana Wielkiego Xięstwa Litewskiego kommendę nad chorągwiami Trocką, Kowieńską, Nowogrodzką, Słonimską, na passach będącemi według ordynansu się sprawił, y zupełną ćwierć z temi chorągwiami wysłużył, sprawować się nie powinien, a że dla prędszego zaciągu de proprio założył, w czym że mu w Powiecie in toto non satisfacum, retentores y tych którzy od sum uchwalonych in vim Pospolitego ruszenia podatek wydać powinni byli, a nie wydali, na tęż kommissyą przypozwać ma, które retenta onemu przysądzone bydź mają. Obrany również, ds. Mieszkańców Powiatu Piltyńskiego, ds. poprawy monety, deputatem do konstytucji, jako chorąży grodzieński i jako taki podpisuje akta sejmowe. Na sejmie abdykacyjnym w 1668 jako poseł i chorąży grodzieński sygnuje notyfikację opróżnienia tronu po abdykacji Jana Kazimierza. Jako marszałek grodzieński, podpisał iurament Michała Korybuta oraz ,,Confirmatio Generalis Iurium" tegoż w 1669. Na sejmie nadzwyczajnym w 1670 był ponownie posłem z grodzieńskiego, obrany marszałkiem sejmowym, ten sejm został zerwany. Poseł grodzieński na sejm zwyczajny w 1670, jako marszałek grodzieński, obrany na deputata do konstytucji, także komisarz do ukontentowania obywateli województwa smoleńskiego, powiatu starodubowskiego oraz części województwa połockiego, także komisarz ds. rozgraniczenia Powiatu Brasławskiego od Księstwa Kurlandzkiego, pisany też jako starosta przewalski i filipowski. Na sejmie w 1672 postulował by posłowie mieli takie same krzesła jak senatorowie, co senatorowie na posiedzeniach sejmu (prof. Wasilewski uznał to za warcholstwo, senatorowie za bezczelność, choć ten dezyderat mógł być powodowany praktycyzmem – debaty często były długie – potrafiły się przeciągać do późnej nocy, a posłowie mieli problem w wysiedzeniu w tych niekoniecznie dobrze oheblowanych ławach). Deputat do Rady Wojennej przy osobie JKM i hetmanów w 1673, otrzymał też libertacje na place w starostwie filipowskim. W dniu 29 grudnia 1673 obrany sędzią kapturowym Powiatu Grodzieńskiego. Obrany do Trybunału Skarbowego WKL w 1674 na Konfederacji Generalnej, także deputatem do boku Prymasa, sygnował konstytucje jako marszałek grodzieński, starosta przewalski i filipowski. Obrany na sejmie elekcyjnym w 1674 sędzią do głównego kapturu, sygnował iurament super pacta conventa, podpisał suffragia z powiatem grodzieńskim. Na sejmie koronacyjnym  w 1676 sygnuje ,,Confirmatio Generalis Iurium" Jana III oraz deputat do boku JKM, obrany deputatem do Trybunału Skarbowego WKL. Na sejmie w 1677 obrany deputatem do Trybunału Skarbowego WKL, a także naznaczony komisarzem o wydzielenia placów na kolejny sejm w WKL, a także otrzymał libertację na starostwo przewalskie i filipowskie na lat 40 po bohaterskiej śmierci syna Stanisława Floriana pod Żórawnem w roku poprzednim. Obrany deputatem do boku JKM na sejmie 1678, także komisarzem do rozgraniczenia dóbr leśnictwa nowodworskiego od ziem Józefa Karpia, podkomorzego bielskiego, ds. zatwierdzenia realizacji wyznaczenia miejsc dla województw podczas sejmu, otrzymał też aprobację dekretu dotyczącego panien starego klasztoru grodzieńskiego. Deputat do konstytucji w 1683, obrany komisarzem do traktatów moskiewskich, deputat do Trybunału Skarbowego WKL, otrzymał zezwolenie na fundację w Filipowie. W 1663 mieszkał w Kuścinie. Zmarł 8 bądź 9 kwietnia 1685 jeszcze przed objęciem kasztelanii trockiej. Ożeniony Izabellą Kołyczówną (zm. ok. 1653), wdową po Andrzeju Kazimierzu Tymińskim z Rusoty (K. wziął pod opiekę prawną jej osierocone dzieci z tego małżeństwa i wyprocesował, w ich imieniu, w sporze prawnym z Marcinem Czernickim, podczaszym grodzieńskim, ich ojczystą Rusotę w 1665 r.; w 1690 r. Rusota jest w posiadaniu Jana Kazimierza Tymińskiego, skarbnika grodzieńskiego), a następnie (przed 10 lutym 1654) z Dorotą Anną Grzybowską (zm. po 1694), podkomorzanką czerską. Dzieci: Florian Stanisław, starosta filipowski (zginął w 1676 w bitwie pod Żórawnem), → Władysław Antoni, chorąży grodzieński, Zofia Klara, żona Stanisława Szemeta, starosty nowomłyńskiego, a następnie → Krzysztofa Komorowskiego, wojewody brzeskiego, Tekla, żona → Stefana Aleksandrowicza, kasztelana trockiego oraz Petronela, bernardynka (wielu autorów błędnie pisze ją benedyktynką) w Grodnie, przełożona zgromadzenia w latach 1703-przed 1722, fundatorka nowego klasztoru; po roku 1722 domaga się zwrotu kosztów od konwentu za tę budowę; żyje jeszcze w latach 1728-1730, kiedy jest oskarżana o sianie zamętu w Zgromadzeniu.
Źródła: AVAK I, s. 196-197, 203, VII, s. 581, 592 (tutaj historia starostwa filipowskiego do połowy XVIII w.); s. M. Borkowska OSB, Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. III. Wielkie Księstwo Litewski i Ziemie Ruskie Korony Polskiej, Warszawa 2008, s. 28; Chrapowicki I, 138, 293, 294, 310, 315, 365, 393, 395, 423, 528, 554-555 (tablice genealogiczne), III, s. 52, 59, 60, 64, 73, 74, 76, 79-84, 97, 101, 103, 117, 127, 138, 144, 237, 252; Medeksza, s. 287; Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego: Województwo trockie 1690 r. Opracował H. Lulewicz. Warszawa, 2000, s. 106; ML 131, s. 137, poz. 472; PSB XII, s. 425-426; Rachuba, Konfederacje, s. 83; Н. Сліж, Цудатворны абраз Маці Божай Студэнцкай і гарадзенская шляхта: ідэнтыфікацыя, радаводы, сувязі, ,,Herold Litherland No 18", Grodno-Mińsk 2011, s. 79-80; Trybunał I; U XI, s. 67 (poz. 362), 214; UWKL II, s. 128, 242, 269, 290; Vol.Leg. IV, s. 102 (kol. 216), 328 (poz. 11, kol. 701), 336 (poz. 50, kol. 719), 425 (poz. 45, kol. 903), 462-463 (poz. 3, kol. 981, 984), 472 (poz. 46, kol. 1002), 473 (poz. 47, kol. 1003), 478 (kol. 1015), 481 (kol. 1022), V, s. s. 21 (kol. 37), 27 (kol. 47), 45 (kol. 86), 51 (poz. 16), 52 (poz. 19), 57 (brak paginacji szczegółowej), 65 (poz. 10, kol. 103), 90 (poz. 47, kol. 157), 116 (kol. 212), 117 (kol. 213), 124 (kol. 229), 130 (kol. 242), 135 (kol. 255), 147 (kol. 280), 151 (kol. 292), 168 (kol. 337), 175 (poz. 17, kol. 352), 207 (poz. 6, kol. 418), 252 (poz. 5, kol. 515), 254 (poz. 8, kol. 521), 257 (poz. 15, kol. 525), 270 (poz. 11, kol. 553), 289 (poz. 143, kol. 592), 305 (poz. 21, kol. 626), 308 (poz. 39, kol. 630), 334 (kol. 685), 335 (poz. 4, kol. 687), 338 (poz. 8, kol. 694), 339-340 (poz. 14, kol. 697), 344 (kol. 706); Żychliński XXIX, s. 48.

Kierdej (Kierdej-Radziwanowicz), Władysław Antoni, h. Bełty (zm. 3.01.1693), chorąży grodzieński, s. → Jana Kazimierza, kasztelana trockiego i Doroty Anny z Grzybowskich, podkomorzanki czerskiej. Starosta przewalski i filipowski (1677-1693). Chorąży grodzieński (1685-1693). Poseł grodzieński: 1690. Podpisał suffragia z powiatem grodzieńskim w 1674, jako marszałkowicz grodzieński. Ożeniony z Katarzyną Rudominianką Dusiacką (zm. po 1716), starościanką starodubowską (2v. Marcin Michał Kryszpin Kirszensztejn, kasztelan trocki, 3v. Aleksander Ogiński, podkomorzyc witebski, starosta uświacki). Wdowa po Władysławie, zatrzymała starostwo filipowskie i zbyła je po śmierci syna Krzysztofowi Dominikowi Puzynie, wojewodzie mścisławskiemu w 1715. Dzieci: Józef, starosta filipowski, zabity w walce z Michałem Adamem Śliźniem, starostą krewskim w 1713.
Źródła: AVAK VII, s. 581, 592-593; Boniecki X, s. 40-41; Chrapowicki I, s. 554; PSB XII, s. 426; Uruski VI, s. 318; UWKL II, s. 242-243; Vol.Leg. V, s. 151 (kol. 292); Zawisza, s. 23; Żychliński XXIX, s. 48-49.

Tarło, Mikołaj, h. Topór (zm. p. 19.07.1702), cześnik WKL, s. Jana, wojewody sandomierskiego i Anny z Czartoryskich, wojewodzianki wołyńskiej, brat cioteczny → Michała Józefa Sapiehy, wojewody podlaskiego, po którym objął cześnikostwo litewskie. Starosta goszczyński (1680-1702). Cześnik litewski (1692-1702). Poseł grodzieński: 1688 (nadzwycz., zerwany), 1693/1694 (sejm się rozszedł, gdyż król nie dojechał złożony chorobą), 1696 (konwokacja). Na konwokacji w 1696 obrany deputatem do boku Prymasa, jako cześnik litewski. Podpisał suffragia w 1697 wraz z Województwem Sandomierskim, jako cześnik litewski. Ożeniony z Heleną Joanną Ogińską (zm. p. 1723), wojewodzianką połocką, c. Jana i Anny z Siemaszków (1v. Stanisław Dołmat-Isaykowski, chorąży grodzieński, zm. 1684). Zapewne na skutek tego małżeństwa pojawił się w Powiecie Grodzieńskim, gdzie znajdowały się dobra jego żony. Starostą goszczyńskim, był najpewniej po ojcu, lecz jego brat Kazimierz, też pisał się z tą królewszczyzną. Nie pozostawił potomstwa. Wdowa scedowała w 1703 roku starostwo goszczyńskie, jego bratankowi Józefowi, synowi Kazimierza Tarły.
Źródła: MK 220, k. 423-426; Niesiecki IX, s. 19-21; U XI, s. 36, 245; UWKL II, s. 242; Vol.Leg. V, s. 410 (kol. 841), 424 (kol. 879); Wolff, Kniaziowie, s. 306-307; Zawisza, s. 20, 71, 101, 114, 177, 185.