Świat nie kończy się na Grodzieńszczyźnie. To prawda oczywista, nie tylko dla nas, ale i dla naszych przodków, którzy nierzadko wyruszali poza granice swojej wsi, zakładali rodziny w innych miejscowościach, nabywali dobra i nieruchomości albo po prostu szli za pracą. Pora i nam wyjrzeć poza grodzieńskie opłotki.
W ostatnich tygodniach 2018 roku podjęłam się nowego zadania, a mianowicie administrowania w genetece indeksów z dzisiejszej Litwy i Białorusi. Chcąc świadomie podołać zadaniu podjęłam próbę zorientowania się wśród parafii, istniejących na tym terytorium. Zaraz okazało się, że to niełatwe. Ziemie WXL zmieniały nieraz swoje granice, procesy polityczne odbijały się na strukturach administracyjnych kościoła katolickiego i na liczbie jego wyznawców. Dekanaty i parafie pojawiały się i znowu zamierały. Podczas tej pracy, która okazała się bardziej czasochłonna niż założyłam, zyskałam niejaką orientację wśród wielości istniejących i nawet dostępnych zasobów archiwalnych oraz stanu ich indeksacji. Myślę, że ta wiedza przyda się i innym.
Nie jest możliwe odtworzenie tutaj rozmaitych perypetii administracyjnych, które stały się udziałem tych ziem w ciągu ostatnich 200 lat. Indeksy są dodawane do geneteki zgodnie z dzisiejszą mapą polityczną. Z tego powodu niniejsze zestawienie opiera się na aktualnym administracyjnym podziale Kościoła katolickiego na Białorusi, jeżeli chodzi o diecezje i dekanaty. Niektóre parafie wygasły, ale istnieją księgi metrykalne. Inne parafie pojawiły się dopiero w XX wieku, wglądu do tych metryk najczęściej nie ma.
Zdaję sobie sprawę z tego, że zestawienie jest bardzo dalekie od ideału, zawiera wiele luk i nieścisłości. Mam nadzieję, że znawcy tematu podzielą się swoją wiedzą tu na forum albo w prywatnych mailach. Każda uwaga czy sprostowanie będą mile widziane!
Już teraz dziękuję koleżankom z forum Małgorzacie Wróblewskiej i Ali Mechowskiej za pomoc i współpracę.
