Kontynuacja wątku rozpoczęgo tutaj http://forum.rodygrodzienskie.pl/index.php?topic=1232.msg5264;topicseen#msg5264
Mapka na razie wygląda tak jednak trzeba się zastanowić jak ją udoskonalić, przed dalszą pracą.
Jakie kolory itd...
Przyjąłem zasadę unickie w odcieniach koloru czerwonego a katolickie z odcieniach koloru niebieskiego
https://www.google.com/maps/d/edit?mid=1fSmOtakD90YUumcEuScEEEWubz3k_tAs&usp=sharing
Proszę o sugestie ...
Stopniowo i wspólnym wysiłkiem uzupełnimy mapkę.
Na początek parafie unickie, które "dublują" katolickie:
Mała Brzostowica
Wielka Brzostowica
Krynki
Grodno
Parafie unickie w dekanacie Wołkowyskim (nie wszystkie!) w porządku alfabetycznym:
Białawicze
Choroszewicze
Dereczyn
Dzięciołowicze
Gudziewicze
Hornostajewicze
Iwaszkiewicze
Izabelin
Kołątaje
Kuźmicze
Łopienica
Łysków
Mścibów
Nowy Dwór
Pieski
Podorosk
Połonka
Porozów
Roś
Samojłowicze
Sedelniki
Sławatycze
Stary Dworzec
święcica
Szczara
Wołpa
Zelwa
Zelzin
Na podstawie wyliczonych parafii, do których sporządzono "inwentarze" wiernych w latach 1825-1828:
https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QSQ-G9G3-1L73?i=122&cat=1117155
Dekenat wołkowyski dodany... :) Pewnie jeszcze nie raz trzeba będzie poprawić i dodać nazwy parafii i ich dokładniejsze umiejscowienie o ile to możliwe, ale to na początek..
https://www.google.com/maps/d/edit?mid=1fSmOtakD90YUumcEuScEEEWubz3k_tAs&usp=sharing
Sławatycze chyba nie te zaznaczyłem...? Proszę o weryfikację także innych miejsc.
Dodaj jeszcze po katolickiej (niebieskiej) parafii w następujących miejscowościach:
Łopienica
Łysków
Mścibów
Pieski
Porozów
Roś
Wołpa
Zelwa
Błędy póki co dwa.
Kuźmicze znajdowały się w pobliżu Werejek, gdzie znajdował się dwór Bispingów, później państwa Swieczynów: on opiekował się cerkwią w Kuźmiczach, ona (jako Bispingówna) - kościołem w Werejkach. wyszukaj Werejki tu: https://www.kami.net.pl/kresy/, zobaczysz malutką wieś Kuźmicze na południe od Werejek, to był wtedy tylko punkt na mapie, a teraz pewnie nie istnieje.
Tę samą procedurę wykonasz z Samojłowiczami, są w pobliżu Piesków /Piasków i Rohoźnicy, od Wołkowyska na północ.
Poprawione, co dalej robimy? I co z tymi Sławatyczami robimy, czy to na pewno te, które zaznaczyłem, bo trochę daleko ? :)
W dekanacie Wołkowysk brak katolickiej par. Międzyrzecz (między Zelwą a Łyskowem), na południe od Międzyrzecza znajdują się Sławatycze.
Połonka jest też inna, nie ta w dekanacie Nowogródzkim, ta była parafią katolicką. Właściwa Połonka leży troszeczkę na wschód od Swisłoczy Wołkowyskiej.
Przygotowałam parafie słonimskie
Słonim
Zdzięcioł
Dworzec
Dereczyn
Różana
Kosów Poleski
Rędzinowszczyzna
Mołczadź
Łukonica
Rohotna
Dziewiątkowicze Nowe
Olszew
Według ,,Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego..." powiat Słonimski był podzielony na 4 dekanaty (błahoczynia) prawosławne: słonimski, kosowski, byteński, zdzięciolski razem 50 parafii.
Parafie słonimskie:
Słonim św. Trójca
Dereczyn
Derewna
Górka
Jeziernica
Łukonica
Milkanowicze
Ostrowo
Porzecze
Synkowicze
Szczara
Szydłowicze
Żyrowicze monaster
To wspaniale, Bożeno, że przyłączyłaś się do tej akcji tworzenia mapy! Słonim jest po prostu konieczny, kiedy się myśli o Grodzieńszczyznie.
Należałoby jednak rozróżnić między parafiami unickimi a prawosławnymi, bo to nie to samo. Parafie prawosławne powstały później, były podległe Moskwie, a przez to i carowi. Natomiast parafie unickie istniały od początku unii, czyli od 16 wieku i podlegały Rzymowi.
Skierujmy wzrok ku tym małym unickim parafijkom, które istniały podczas spisu w latach 1824-1828, a potem stopniowo były likwidowane lub przerabiane na prawosławne. Były to stosunkowo ubogie drewniane cerkiewki, ale zostaly po nich księgi metrykalne, dostępne na fs, a w księgach można odkryć wiele nazwisk, które są nam bliskie i znane. Czasem po parafii został tylko sam spis, a żadnych ksiąg. Czasem trudno namierzyć
nawet to miejsce, gdzie parafia się znajdowała. Tak np. Radziwonowicze, po których nie było już śladu na przedwojennych mapach, nie mówiąc o dzisiejszych.
Uzupełnijmy naszą mapę o unickie parafie powiatów słonimskiego i lidzkiego, jako najbliżej położonych na wschód.
Cytat: A. Rybalko w Marzec 27, 2021, 02:30:46 PM
W dekanacie Wołkowysk brak katolickiej par. Międzyrzecz (między Zelwą a Łyskowem), na południe od Międzyrzecza znajdują się Sławatycze.
Połonka jest też inna, nie ta w dekanacie Nowogródzkim, ta była parafią katolicką. Właściwa Połonka leży troszeczkę na wschód od Swisłoczy Wołkowyskiej.
Poprawione, czy Choroszewicze na pewno dobrzez zaznaczyłem, bo to już trochę daleko, według mapki już wchodzą na dek. Słonim ?
Cytat: bozenaczar w Marzec 27, 2021, 06:38:35 PM
Przygotowałam parafie słonimskie
Słonim
Zdzięcioł
Dworzec
Dereczyn
Różana
Kosów Poleski
Rędzinowszczyzna
Mołczadź
Łukonica
Rohotna
Dziewiątkowicze Nowe
Olszew
Według ,,Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego..." powiat Słonimski był podzielony na 4 dekanaty (błahoczynia) prawosławne: słonimski, kosowski, byteński, zdzięciolski razem 50 parafii.
Parafie słonimskie:
Słonim św. Trójca
Dereczyn
Derewna
Górka
Jeziernica
Łukonica
Milkanowicze
Ostrowo
Porzecze
Synkowicze
Szczara
Szydłowicze
Żyrowicze monaster
Dodałem parafie katolickie dek. Słonim... na razie jedynie znaczniki. Jeżeli chodzi o unickie to dodałem tylko te, które odnalazłem, jednak dobrze byłoby kierować się tymi spisami, na podstawie których Alicja stworzyła listę parafii unickich dekanatu wołkowyskiego. Na razie skupmy się nad konkretnym okresie.
Przy danej parafii możemy dodać notatkę od kiedy parafia istniała jako unicka od kiedy jako prawosławna...
https://www.google.com/maps/d/edit?mid=1fSmOtakD90YUumcEuScEEEWubz3k_tAs&usp=sharing
Cytat: Rafał Jurowski w Marzec 28, 2021, 02:59:13 PM
Cytat: A. Rybalko w Marzec 27, 2021, 02:30:46 PM
Poprawione, czy Choroszewicze na pewno dobrzez zaznaczyłem, bo to już trochę daleko, według mapki już wchodzą na dek. Słonim ?
Choroszewicze dziś nie istnieją, ale na przedwojennej mapie były aż trzy punkciki, wszystkie jakby "dwory". Tak rzeczywiście było i w XIX wieku. Istniał dwór Choroszewicze, najwyraźniej tuż przy nim była mała parafia. Zaznaczysz w pustym polu, niestety. Od Porozowa na wschód w linii prostej znajduje się wieś Zadworzanie, Choroszewicze umieścisz po drugiej stronie rzeczki, bliżej Porozowa.
We dworze mieszkali państwo Cierpiccy, potem Sasuliczowie, ich dzieci chrzcili parochowie z Choroszewicz: Benedykt Pluciński i Mikołaj Szyrynski - a wiemy o tym, bo metryki zostały zapisane również w księgach katolickiej parafii Łysków. Innych metryk niestety nie ma...
Skończmy jeszcze z katolickimi parafiami dekanatu Wołkowysk.
Brakuje:
Jałówka (dziś w Polsce) - parafie katolicka i unicka
Narewka (dziś w Polsce), zdaje się również podwójna
Hniezna
Krzemienica
Strubnica
Szydlowicze
Świsłocz - katolicka i unicka
Werejki
Łopienica (zaznaczona jako unicka, ale dodaj jeszcze katolicką)
Proponuję, żeby pisać polskie wersje nazw, bo aktualnie są te nazwy zapisane raz tak, raz inaczej.
Parafie Słonimskie katolickie widzę, że już zamieszczone. Źle jest tylko zaznaczona Rędzinowszczyzna, zamiast niej są Nienadowicze, trzeba przesunąć wzdłuż drogi na północny wschód, jest tam symbol kościoła.
Brakuje jeszcze Olszew - pozwolę sobie pokierować gdzie go znaleźć:). Najlepiej od Kosowa Poleskiego na południe, aż się znajdzie drogę numer P136 wzdłuż niej nadal na południe i między jeziorami jest miejscowość Al'sheva i to jest właśnie Olszew, zaraz za m. Piaski
Poprawione, proszę sprawdzić. Nad dokładnym położeniem kościołów, obecnych cerkwi popracujemy później, grunt aby dobrze wybrać miejscowość.
Czy Łopienica Mała to ta Łopienica ? A Jak to było z Rohoźnicą Wielką ? Tam też jest obecnie kościół ?
Ok Rohoźnica jest parafią dopiero od 1928 roku wcześniej Łysków.
Uzupełnijmy katolickie parafie dawnego dekanatu Grodno.
Brak:
Przewałka
Świsłocz Górna
Usnarz-Makarowce
Samo Grodno:
myślę, że może lepiej używać nazw potocznych, zresztą takie są w księgach metrykalnych.
Czyli Grodno Fara, Grodno Zaniemeńska, Grodno Bernardyni.
Cerkiew - nie wiem, czy to była przedtem cerkiew unicka. Dobrze byłoby uzyskać pewność, bo jeżeli cerkwie prawosławne zaznaczymy innym kolorem, to i tu byłby inny kolor.
Dodane i poprawione. Tymczasowo znacznik cerkwi unickiej w Grodnie umieściłem na Kołoży.
Czy widomo, która cerkiew pełniła funkcję parafii unickiej w Grodnie?
Odnośnie parafii unickich można się jeszcze wspomagać inwentarzem archiwalnym zespołu(fondu) numer 832 opis 2 https://rgia.su/object/441117
Znajduje się tam wykaz cerkwi unickich m.in. z naszych terenów w XVIII- XIX wieku.
Cytat: A. Rybalko w Marzec 30, 2021, 10:28:18 AM
Uzupełnijmy katolickie parafie dawnego dekanatu Grodno.
Brak:
Przewałka
Świsłocz Górna
Usnarz-Makarowce
Samo Grodno:
myślę, że może lepiej używać nazw potocznych, zresztą takie są w księgach metrykalnych.
Czyli Grodno Fara, Grodno Zaniemeńska, Grodno Bernardyni.
Cerkiew - nie wiem, czy to była przedtem cerkiew unicka. Dobrze byłoby uzyskać pewność, bo jeżeli cerkwie prawosławne zaznaczymy innym kolorem, to i tu byłby inny kolor.
Cerkwie unickie przestały istnieć po synodzie połockim, który odbył się w 1839 roku. Na mocy, którego władze Kościoła Unickiego w Imperium Rosyjskim unieważniły na nim postanowienia unii brzeskiej, a wszystkie parafie i diecezje Cerkwi greckokatolickiej, znajdujące się na terenie zaboru rosyjskiego włączono do struktur Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Od tego czasu w księgach parafialnych powinny znajdować się zapisy co do funkcji księdza - cerkwi prawosławnej, nie cerkwi unickiej. aczkolwiek bywało z tym różnie. Rozpoczęto przekształcenie form organizacyjnych ( tj. liturgię- miały być takie jak w prawosławiu, indoktrynowano duchowieństwo. Kościół Unicki ( tj. Cerkwie unickie) pozostały jedynie na terenach Chełmszczyzny- około 1875 roku, odrzucono również unię brzeską na tych terenach i zlikwidowano diecezję unicką chełmską.
Taka mała uwaga. Przeniósłbym pinezkę z Mostów (dekanat grodzieński) do Mostów Prawych. Współczesne Mosty (tam gdzie jest obecnie pinezka) zaczęły się rozwijać dopiero po 1927 roku, a miejsce to nazywało się w czasie II RP - Mosty Osada Fabryczna. Jako Mosty określane były Mosty Lewe i Prawe, to właśnie tam znajdował się kościół, urząd gminy czy poczta. Dla osoby niezaznajomionej z tematem może być to trochę mylące :) Taki błąd popełnili np. autorzy "Zabytkowych cmentarzy na Kresach Wschodnich". W swojej publikacji opisali oni cmentarz w dzisiejszym mieście Mosty, nowy, założony w latach 20-tych, a pominęli stare cmentarze w Mostach Prawych i Lewych.
Pozdrawiam,
Franciszek
Cytat: Franek23 w Kwiecień 06, 2021, 12:57:22 PM
Taka mała uwaga. Przeniósłbym pinezkę z Mostów (dekanat grodzieński) do Mostów Prawych. Współczesne Mosty (tam gdzie jest obecnie pinezka) zaczęły się rozwijać dopiero po 1927 roku, a miejsce to nazywało się w czasie II RP - Mosty Osada Fabryczna. Jako Mosty określane były Mosty Lewe i Prawe, to właśnie tam znajdował się kościół, urząd gminy czy poczta. Dla osoby niezaznajomionej z tematem może być to trochę mylące :) Taki błąd popełnili np. autorzy "Zabytkowych cmentarzy na Kresach Wschodnich". W swojej publikacji opisali oni cmentarz w dzisiejszym mieście Mosty, nowy, założony w latach 20-tych, a pominęli stare cmentarze w Mostach Prawych i Lewych.
Pozdrawiam,
Franciszek
Przeniosłem pinezkę do tych właściwych Mostów :) Później się jeszcze trochę poprawi, aby pineska pokrywała się z parafią katolicką. Kościół obecnie jest nowy, jednak stoi chyba na tym samym miejscu, gdzie stał zniaszczony kościół?
Parafie unickie dekanatu Lidzkiego (28), obejmują pow. Lidzki, Słonimski (6), Nowogródzki (2), opracowany według spisu inwentarza z lat 1827, 1828 i 1829
https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-89G3-TKYX?i=732&cat=1114093
Dzikuszki
Hołdów
Bobry
Zblany
Nahorodowicze
Zdzięcioł
Mołczadź
Dworzec
Nowojelnia
Morozowicze
Ochonowo
Izwa
Honczary
Dokudowo
Żyżma
Lida
Myto
Radziwoniszki
Lebioda (Wielka)
Możejków Mały
Sobakińce
Głębokie
Ostryna
Dziembrów
Jatwiesk
Rakowicze
Turejsk
Orłów
Cytat: Rafał Jurowski w Kwiecień 07, 2021, 12:44:08 AM
Cytat: Franek23 w Kwiecień 06, 2021, 12:57:22 PM
Taka mała uwaga. Przeniósłbym pinezkę z Mostów (dekanat grodzieński) do Mostów Prawych. Współczesne Mosty (tam gdzie jest obecnie pinezka) zaczęły się rozwijać dopiero po 1927 roku, a miejsce to nazywało się w czasie II RP - Mosty Osada Fabryczna. Jako Mosty określane były Mosty Lewe i Prawe, to właśnie tam znajdował się kościół, urząd gminy czy poczta. Dla osoby niezaznajomionej z tematem może być to trochę mylące :) Taki błąd popełnili np. autorzy "Zabytkowych cmentarzy na Kresach Wschodnich". W swojej publikacji opisali oni cmentarz w dzisiejszym mieście Mosty, nowy, założony w latach 20-tych, a pominęli stare cmentarze w Mostach Prawych i Lewych.
Pozdrawiam,
Franciszek
Przeniosłem pinezkę do tych właściwych Mostów :) Później się jeszcze trochę poprawi, aby pineska pokrywała się z parafią katolicką. Kościół obecnie jest nowy, jednak stoi chyba na tym samym miejscu, gdzie stał zniaszczony kościół?
Nie, kiedyś kościół znajdował się tuż koło mostu, na jego miejscu stoi dziś sklep. Nowy został wybudowany w innej lokalizacji, koło cmentarza.
Postaram się dodać nowe parafie, ale najwcześniej za tydzień. Teraz mam za dużo spraw na głowie :)
Dodane, niestety z kilkoma miałem problem, prosze o dokładne koordynaty...
https://www.google.com/maps/d/edit?mid=1fSmOtakD90YUumcEuScEEEWubz3k_tAs&usp=sharing
Cytat: bozenaczar w Kwiecień 07, 2021, 09:05:36 AM
Parafie unickie dekanatu Lidzkiego (28), obejmują pow. Lidzki, Słonimski (6), Nowogródzki (2), opracowany według spisu inwentarza z lat 1827, 1828 i 1829
https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-89G3-TKYX?i=732&cat=1114093
Dzikuszki
Hołdów
Bobry
Zblany
Nahorodowicze
Zdzięcioł
Mołczadź
Dworzec
Nowojelnia
Morozowicze
Ochonowo
Izwa
Honczary
Dokudowo
Żyżma
Lida
Myto
Radziwoniszki
Lebioda (Wielka)
Możejków Mały
Sobakińce
Głębokie
Ostryna
Dziembrów
Jatwiesk
Rakowicze
Turejsk
Orłów
Może się przyda?
http://www.etomesto.ru/img_map.php?id=3857