Profesor Kazimierz Jelski (1782-1867). Z Wielkich Eysymontów?

Zaczęty przez A. Rybalko, Lipiec 23, 2021, 02:20:47 PM

Poprzedni wątek - Następny wątek

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

A. Rybalko

Wzmianki o osobach z rodu Jelskich są rozsiane na naszym forum dość szeroko. Nic dziwnego, ten ród był związany z Grodzieńszczyzną, a jeszcze bardziej z powiatem wołkowyskim. Kazimierz Jelski, profesor, rzeźbiarz, budowniczy, jako osoba znacząca dla kultury, zasłużył sobie na wpis w Wikipedii: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Jelski

Zastanawia mnie jego postać. Ponoć urodził się w Eysymontach. Czy chodzi tu o Wielkie, Małe czy o nadtobolskie (par. Jeziory)? Brak metryki o jego urodzeniu w Wielkich i nadtobolskich, natomiast rocznik 1782 zawierający metryki z Małych Eysymontów, jest niedostępny. Brak też danych o jakiejkolwiek rodzinie Jelskich, zamieszkałej w tych parafiach. Wiadomo, że był synem Karola Jelskiego, również rzeźbiarza, i jego nieznanej z imienia i nazwiska małżonki. Nie wiadomo, czy miał rodzeństwo, żonę, dzieci. Szkoda, że wiemy o nim tak mało.

Przypuszczalnie rodzina, parająca się rzeźbiarstwem, nie miała czego szukać w grodzieńskich parafiach. Musiała zamieszkiwać większe miasto, gdzie łatwiej o zrozumienie sztuki i jej korzystną ocenę monetarną. Takim miastem było Wilno. Próby Jelskiego zadomowienia się w Krakowie pozostały bezowocne.

Zastanawiam się, gdzie budował te maszyny parowe i w których majątkach urządzał kuchnie angielskie. Na pewno nie w taki sposób wyobrażał sobie pan profesor Uniwersytetu Wileńskiego swoje własne zajęcia u schyłku życia. Może uda się komuś natknąć na pana Kazimierza w roli chrzestnego w jakiejś litewskiej czy białoruskiej parafii.

Rafał Jurowski

#1
Ciekawa postać z profesora Kazimierza Jelskiego...

Zastanawia mnie, w której publikacji informacja o urodzeniu w Ejsymontach pojawiła się po raz pierwszy.
Bardzo możliwe, że chodzi o tą publikację?

Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających: ..
Jolanta Maurin Białostocka · 1979 ·

JELSKI JAN - JELSKI KAZIMIERZ XIX w . Jelski Kazimierz , rzeźbiarz , ur . 4 III 1782 Ejsy
Z. Prószyńska monty d . pow . Grodno ...

https://books.google.pl/books?hl=pl&id=D6SfAAAAMAAJ&dq=Jelski+Kazimierz+1782&focus=searchwithinvolume&q=Jelski+

Postaram się do niej dotrzeć(jak nie zapomnę), może zostało tam podane źródło tej informacji?

W starszej książce znajduje się informacja, że urodził się w Wilnie.

Sztuka i Krytyka - Tom 7  1956

Jelsk i . Pierwszym chronologicznie był wileński artysta , Kazimierz Jelski ( ur . 4 marca 1782 r . w Wilnie i tu zm . w 1867 r . ) . Uczył się rzeźby u ojca swego , Karola , a następnie pod kierunkiem Andrzeja Le Bruna na Uniwersytecie Wileńskim ...

https://books.google.pl/books?id=JTgfAQAAIAAJ&q=%22Kazimierz+Jelski%22+1782&dq=%22Kazimierz+Jelski%22+1782&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwi0tOK4lITyAhUSn4sKHXkYD7w4ChDoATADegQIBxAC

A. Rybalko

Wspaniale, że udało Ci się dotrzeć do tych dwóch biogramów Jelskiego. Moim zdaniem, wiele przemawia za tym, że ta rodzina Jelskich już w 1782 była związana z Wilnem. No i data chrztu (czy też urodzenia) 4 marca to dzień św. Kazimierza, to odbywający się w tym czasie jarmark "Kaziuki".
Mogło wszakże być inaczej, Jelscy pojechali w odwiedziny do grodzieńskich krewnych i tam (gdzie?) urodził się Kazimierz. Następnie dalej mieszkali sobie w Wilnie. 
Wilno, a konkretniej parafia św. Jana, jest obecnie bardzo intensywnie indeksowana. Być może niedługo doczekamy się kolejnych danych o rodzinie Jelskich rzeźbiarzy.