Roszczewscy z okolic Grodna

[ZuzannaSę]

Mili Państwo,
pozwalam sobie wrócić z tematem (wyposażona w nowe wiadomości, które jakiś czas temu otrzymałam do ręki).
Jednocześnie mam do Państwa pytanie - ufając Państwa doświadczeniu i wiedzy fachowej - o możliwość odnalezienia dokumentów dot. Burniewa. Widziałam, że ten temat był poruszany w kontekście rodu Eysmontów (Ejsmontów). Skąd moje pytanie? Otóż z "przeplotów" moich Roszczewskich z Ejsmontami właśnie. O czym napiszę kilka słów na końcu postu.

Informacje z St. Petersburga - z RGIA - pozwoliły potwierdzić, że przez ostatnie miesiące szukałam dobrej linii. Tzn. wiedziałam to już po kontakcie z archiwum NIAB i po metrykach z Archiwum Archidiecezjalnego w Białymstoku i dzięki Państwa wielkiej pomocy.
Teraz już mam pełniejszy obraz.

Dane z Petersburga przyniosły wiele wiedzy. (РГИА. Ф. 1343. Оп. 28. Д. 2936. О дворянстве Рощевских. Л. 28 об. – 29.)

Pozwólcie Państwo, że rozpiszę drzewko pokolenie po pokoleniu.
I podam na końcu bezpośrednią linię "moich" krewnych. (Gwiazdką oznaczam daty narodzin.)


Praprzodek wszystkich: Stefan Roszczewski
-------------------------------------------------------------------
Synowie Stefana Roszczewskiego: Benedykt i Samuel.
-------------------------------------------------------------------
Synowie Benedykta: Jakub, Stanisław, Paweł, Stefan.
Synowie Samuela: Franciszek, Dominik.
-------------------------------------------------------------------
Synowie Jakuba (syna Benedykta): Onufry (*1767), Ignacy.
Synowie Stanisława (syna Benedykta): b.danych.
Synowie Pawła (syna Benedykta): b. danych.
Synowie Stefana (syna Benedykta): Leon, Józef.

Synowie Dominika (syna Samuela): b. danych.
Synowie Franciszka (syna Samuela): Aleksander, Jan, Rafał.
-------------------------------------------------------------------
Synowie Onufrego (*1767) (syna Jakuba): Józef (*1786), Benedykt (*1792), Klemens (*1804), Franciszek (*1807?).
Synowie Ignacego (syna Jakuba): Karol (*1790 lub *1796)

Synowie Leona (syna Stefana): brak danych.
Synowie Józefa (syna Stefana): Michał, Kazimierz.

Synowie Aleksandra (syna Franciszka): Jan, Feliks.
Synowie Jana (*1762) (syna Franciszka): Jan (*1805), Franciszek-Kazimierz.
Synowie Rafała (syna Franciszka): brak danych
-------------------------------------------------------------------
Synowie Józefa (*1786) (syna Onufrego): Adolf-Paweł (*1820), Hipolit-Hieronim (*1822), Konstanty-Faustyn (*1827), Ksawery-Emilian (*1832)
Synowie Klemensa (syna Onufrego): brak danych
Synowie Benedykta (syna Onufrego): brak danych)
Synowie Franciszka (syna Onufrego): brak danych

Synowie Karola (*1790...) (syna Ignacego): Aleksander (*1823), Piotr-Paweł (1830)
Synowie Michała (syna Józefa): Piotr (*1741?)
Synowie Kazimierza (syna Józefa): Mikołaj (*1793), Tomasz (*1803)
Synowie Jana (syna Aleksandra): brak danych
Synowie Feliksa (syna Aleksandra): Jan, Józef (*1816)

Synowie Jana (syna Jana): brak danych
Synowie Franciszka-Kazimierza (syna Jana): brak danych
-------------------------------------------------------------------

[w tym miejscu "drzewko" dostarcza tylko wyrywkowych danych]
Syn Ksawerego-Emiliana (syna Józefa): Ludwik Roszczewski

Synowie Mikołaja (syna Kazimierza): Aleksander (*1821), Klemens-Wincenty (*1826)

Synowie Tomasza (syna Kazimierza): Józef (*1830?)



Proszę wybaczyć taki gęsty zapis. Nie umiem jeszcze rozpisywać drzew przy użyciu numerków.
Jak powyżej widać, drzewko nie uwzględnia wszystkich członków rodu z "najmłodszej" linii. (bo odnosi się wyłącznie do karty z RGIA, która "łapie" te dane w momencie wytworzenia zapisu)

Bezpośrednimi praprzodkami będą dla mnie (idąc wstecz) mój praprapradziad Ludwik Roszczewski i dalej: jego ojciec Ksawery-Emilian, jego ojciec Józef, jego ojciec Onufry, jego ojciec Jakub, jego ojciec Benedykt, jego ojciec Stefan. (Trudno mówić oczywiście o "bezpośrednim" pokrewieństwie, bowiem w pewnym momencie zrobiło się z tego "po kądzieli" Jednakże rozumiecie Państwo w czym rzecz.)

Tu chciałabym zapytać Państwa o potencjalne możliwości odnalezienia danych o Stefanie Roszczewskim (praojcu rodu) i o jego synach?
Czy możecie Państwo coś podpowiedzieć mi w tej kwestii?
(Benedykt i Samuel pojawiają się w herbarzu Uruskiego; w ogóle dane imienne i linie pokrewieństwa z zapisu z herbarza pokrywają się z posiadanymi przeze mnie i uzupełnionymi. A więc herbarz nie kryje błędu To duża ulga, choć źródło ostrożnie traktuję. Raczej polegam na papierach z LCVA, LVIA, NIAB i RGIA i z polskich archiwów. Chciałabym się trochę więcej o tych postaciach dowiedzieć.).


Bardzo też ciekawi mnie sprawa Burniewa. Rodzina jest przez bardzo długi czas przypisana do Burniewa właśnie (Repla-Burniewo, Burniewo Szlacheckie - takie zapisy najczęściej).
Mowa też o dworze Brzostowica Wielka i parafii Trzeciaki, kawałeczku ziemi w pow. Sokólskim (jak już wcześniej podawałam za NIAB).

Ciekawi mnie ww. sprawa ze względu na przeploty z rodziną Eysymontów. (Powtórne śluby, śluby w ogóle; świadkowie na ważnych uroczystościach.)
Z nazwisk, które padają w dokumentach ciekawią mnie jeszcze: Siezieniewscy, Nielubowiczowie, Gruntowiczowie, Hryniewicz, Kołłątaj.
Może macie Państwo pomysł, gdzie mogę doczytać (lub do jakich dokumentów - poza metrykami i tymi niewielkimi już odkrytymi skrawkami), zajrzeć.
O Burniewie jest chyba nie za wiele dostępnych (via internet, że tak powiem) danych. A bardzo ciekawa wydaje się być panorama społeczna i rysunek kontaktów mieszkańców Burniewa i Roszczewskich.

Jest jeszcze kwestia herbu. Lubicz. Tu potwierdzono w RGIA, że Lubicz pojawia się jako "przypisany" do tych Roszczewskich (dane te powiela też herbarz Uruskiego, wzmiankowany wcześniej). Ale niefortunnie nie ma przy tym wykresie klasycznej karty z rysunkiem. Taka się w RGIA podobno nie zachowała.
Czy sądzicie państwo, że można gdzieś jeszcze zajrzeć, by odnaleźć ten rysunek? (tzn. inny fond, inne archiwum?)
Wątpliwość została zasiana przez podania ustne o Gozdawie (jakoby ten herb funkcjonował w rodzinie). To dla mnie dość ważne, bo mogło być "skrzywieniem" faktograficznym i dotyczyć innej gałęzi rodziny (tak się składa, że inne nazwisko praprzodków też przypisane mogło być Gozdawie; choć tu sprawa herbu jest chyba dużo bardziej jasna, bo zachowały się pieczęci).
Niemniej z czysto badawczej ciekawości chciałabym dotrzeć i do tego. Zweryfikować.

Na koniec jeszcze pozwalam sobie na małe pytanie odnośnie perspektyw powrotu do NIAB i do archiwów wileńskich. (Widzę, że metryki pra-roszczewskich znajdują się w Wilnie. Teraz by nie było to już proszeniem "na oślep", czego archiwum bardzo nie lubi Ale z drugiej strony to wyłącznie metryki.)
Czy ew. mogę Państwa poprosic o jakieś tropy, gdzie jeszcze powinnam zajrzeć, by nadać Roszczewskim trochę "życia"?
Wprawdzie są dostępne rejestry popisowe i inne skrawki (w literaturze fachowej), jednakże chyba wiem zbyt mało, by identyfikować konkretne osoby.

Będę bardzo zobowiązana za wszelkie podpowiedzi i pomoce naukowe!
Odwdzięczam się tym, czym mogę - a więc uzupełnieniem danych. Może przyda się to komuś, kto szuka; może będzie użyteczne w Państwa badaniach. Proszę wybaczyć nadal nieco "neoficki" styl poszukiwań i sprawozdawania danych.

Pozdrawiam serdecznie,
Zuzanna Sękowska

[ZuzannaSę]

Szanowni Państwo,
wracam jeszcze z nowymi danymi (dziś otrzymałam uzupełnienie tych danych, o których pisałam poniżej).
Część pytań z powyższego wpisu (tego sprzed dwóch dni) wycofuję; fortunnie wiele wątpliwości się wyjaśniło na gorąco.

Jak się okazuje powodem prawdopodobnego "zamazania" losów Roszczewskich w II połowie XIX wieku
było zagubienie dokumentów i ogólne problemy z dokumentami (zapewne przez dziejowe wydarzenia), a i zapewne niesnaski rodzinne.

Ale już tłumaczę jak sprawa wygląda.
Dane te pochodzą z Ф. 1343. Opt. 28. Д. 2936.

Stefan Roszczewski protoplasta rodu (którego małżonką była szlachetna Magdalena Bogusławska) przeniósł się
"z księstwa żmudzkiego z patrymonialnego majątku Roszcz (Roszcze?)" []
Dalej jest mowa o tym, że przedstawiono przed komisjam akty darowizny od "Stefanowej Roszczewskej", czyli ww. żony Stefana - Magadleny z Bogusławskich.
Mowa tu, że Benedykt - Syn Stefana - dostał w powiecie grodzieńskim majątek Burniewo "z jego chłopami"
i mowa tu dalej o transakcji sprzedaży od Adama-Franciszka Petelczyca (Pietelczyca?) (oszmiańskiego łowczego? - jeśli dobrze odczytuję)
dla Benedykta i Katarzyny (z Karasiów - jeśli dobrze czytam) Roszczewskiej. Tu podano datę kwiecień 1711.

Dalej rozległe ustępy opisują wywody - kto jest czyim synem i zaświadcza się, że dowiedziono tego na podstawie określonych dokumentów.
Zapisano też, że Onufry zapisał Burniewo sym synom Onufremu i Ignacemu.
Pomijam tu szczegóły dotyczące pozostałych linii, skupiając się na Roszczewskich z Burniewa: Stefanie, Benedykcie, Jakubie, Onufrym, Józefie.


Znaczące szczegóły zawiera testament Benedykta Roszczewskiego (syna Stefana).
Pisze on [tzn. Benedykt] o tym, że dzieli swój majątek między synów, ale wyłącza z podziału swego syna Stanisława, który miał się dopuścić wobec ojca zniewagi (zagarnął bezprawnie majątek po śmierci jednego z braci).
Wobec tego Benedykt dzieli swoje dobra Burniewo-Karasiowszczyzna [nie wiem, czy dobrze zapisuję] "zwane w obu częściach Mikołajewszczyzna i Janowszczyzna" [jak wyżej: nie wiem, czy zostało to dobrze przeze mmnie spisane] między swych  synów i wnuki (sieroty po przedwcześnie zmarłym Stefanie, jednym z czterech braci). Zobowiązuje on pozostałych synów do wykupienia ziem (odzyskania ich?) od tego, który zagarnął część jednego ze zmarłych synów.
Jednocześnie też prosi o opiekę nad synami i wnukami.
"Wszelkie rzeczy i budynki, które pozostaną po mnie, zostaną również podzielone na cztery równe części. Proszę, aby opiekunami dla moich synów i wnuków byli pan podkomorzy grodzieński Michał Ejsymont, Martyn Olizarowicz z Grodna i Karol
Litawor Hreptowicz, urzędnik sądu wojewódzkiego, którzy w swej dobroci i dobrych cechach serca nie pozwolą, aby ktokolwiek sprawił przykrość biednym sierotom."
i dalej
"... podpisałem niniejszą Deklarację kościelną własnoręcznie w obecności upoważnionych przeze mnie osobiście świadków. Pisane w Burniewie, 1753 maj 22 dzień."
Oryginał podpisał Benedykt Roszczewski i na jego prośbę świadkowie: Józef Rykaczewski, Marszałek Troc. Józef Eysymont. Jerzy [?] Ejsymont.

Tu bardzo ważna adnotacja, jak sądzę. - W 1753 roku: 25 maja, Paweł Roszczewski, szlachcic grodzieński, złożył tę Deklarację kościelną w Aktach Sądu Wojewódzkiego w Grodnie.


Jest jeszcze taka adnotacja, w przekazanej mi dokumentacji:
Sprawa szlachectwa Roszczewskich była wielokrotnie rozpatrywana przez grodzieńskie DDS [Szlacheckie Zgromadzenie Deputowanych (DDS)] (1817, 1833, 1837, 1839), gdzie Roszczewski potwierdził szlachectwo, przesłane w Petersburgu w Departamencie Senatu do rozpatrzenia.
Ale sprawa została zwrócona z powodu niewystarczających dokumentów "do rewizji". Niektóre dokumenty zostały dodane, inne zmienione.
Ostatnie rozpatrzenie sprawy Roschevskiego przez Departament Cechu Senatu [nie wiem, czy to jest dobrze przetłumaczone] w dniu 4 listopada 1853 r. (l. 206 - 210 vol.) kończy się uwagą, o niekompletności dokumentów (jeden z aktów własności nie został przedstawiony w terminie przewidzianym prawem).

W związku z tym mam do Państwa pytanie - czy jest szansa, by gdzieś jeszcze (poza archiwum w St. Petersburgu) szukać śladów procedur wywodowych i innych dokumentów rodu (szczególnie tej linii od Benedykta)?
Domyślam sie, że zapewne kierunkiem powinno być archiwum w Grodnie (co dziś jest nieosiągalnym zabiegiem, z oczywistych względów)? A może na powrót Wilno?


Poniżej zamieszczam jeszcze fragment tekstu w oryginale. Pozwalam sobie polecić go Państwa fachowej uwadze. Może są tam informacje, które pozwolą jakoś jeszcze inaczej "podejść" do badania dokumentacji i poszukiwania jej?


"1817 года Апреля 19 дня.

          Присутствию Гродненского Дворянского Депутатского Собрания, составленному из Губернского Предводителя Каликста Мержеевского и дворянства депутатов, избранных от всех уездов, составляющих Гродненскую губернию, представлены доказательства о дворянстве рода Рощевских, из коих значит: Что род сей употребляющий Герб Любич, жительствующий в Гродненском уезде, как н вотчинных наследственных, так и благоприобретенных землях в Бурневе, Сезеневичах, Хмелице, Нетупе и Уснарре состоящих, хотя и доказывал свое дворянство до раздела Литвы на две губернии в Литовском Депутатском Собрании, но усмотрев, что Определение о их дворянстве 19 Января 1799 года состоявшееся, а ныне в здешний архив переданное, и хранящееся в протоколе Определений, служащих родам Гродненского уезда, никем из присутствовавших в то время членов не подписано, доказывая вторично дворянство рода своего и происхождение от предка Степана Рощевского, который переселясь из Самогитского Княжества из вотчинного имения Рощ (Роще?) называемого, в супружеском браке с благородною Магдаленою Богуславскою прижил двух сыновей: Венедикта и Самуила, благоприобревших впоследствии вотчинные имения в Гродненском уезде и оставивших потомков, ныне доказывающих дворянство (в удостоверение чего предотавляема была в Виленское Депутатское Собрание в подлиннике уступочно-дарственная запись на совершение оной от благородной Магдалены, урожденной Богуславской, Стефановой Рощевской, матери благородному Венедикту Рощевскому сыну с уступкою ему своего имения и всякой движимости, данная 8 Сентября 1709 года. Но как в последствии времени приведенная сделка утрачена, то доказывающие ныне дворянство, приводя в свидетельство Определение Виленского Депутатского Собрания, и в удостоверение показанного в оных родового происхождения представили тогдашний родовой список и поколенную роспись 4/15 Декабря 1797 года Регентом Гродненского Земско-Поветового Суда Садлуцким(?) подписанные, на коей Венедикт и Самуил показаны сыновьями Степана Рощевского, и в регистре предстаившихся  в то время доказательств помещен вышеприведенный утраченный документ."

Bardzo się ucieszyłam z tych nowych zapisów, bowiem właśnie tchnęły one "życie" w dotychczas bardzo suchą narrację o rodzie.
Pod kątem faktografii nie wiem, czy wnoszą one wiele. Dla mnie to jednak bardzo cenne wiadomości.

Będę niezmiernie zobowiązana za podpowiedzi, Państwa uwagi, a może pomysły

Z wyrazami szacunku,
Zuzanna

[Gordian]

Według Reviznej Skazki z 1795 roku w Burniewie w domu nr 3 mieszkali
Jakub Roszkowski 63 lata
 u niego żona Teresa 50 lat
  syn Ignacy 37 lat
   u niego żona Antonina 28 lat
   syn Karol 8 lat
w domu nr 4 mieszkali
Onufry Roszkowski 28 lat
 u niego żona Anna 27 lat
  synowie Józef 10 lat
           Benedykt 3 lat

Pozdrawiam
Gordian

[ZuzannaSę]

Dzień dobry!
Panie Gordianie, bardzo dziękuję za wiadomość i za dane dotyczące Burniewa!

Pozdrawiam bardzo serdecznie,
Z.Sękowska

[Sławomir Olczyk]

Szanowni Państwo.

Tutaj jeszcze taka informacja, że Stanisław Roszczewski sprzedaje dobra Burniewo Karasiowszczyzna Janowi Pawłowi Żukowi Eysymontowi (1727-1794), rotmistrzowi grodzieńskiemu, w 1764 (w dokumentach wywodowych Eysymontów jest wypis z z Magdeburgii Kryńskiej o tej transakcji z 25.04.1764).
Odnoszę też wrażenie, że Katarzyna z Karasiów była aktorką w tych dobrach i je wniosła w wianie Benedyktowi Roszczewskiemu.

Pozdrawiam serdecznie.

PS.
Michał Eysymont był w 1752 podstolim, a od 1753 stolnikiem. Nigdy nie był podkomorzym.

[Sławomir Olczyk]

Szanowni Państwo.

Wspomniany Adam Franciszek Petelczyc, był rzeczywiście łowczym oszmiańskim, synem Sebastiana Stanisława, cześnika oszmiańskiego. Ciekawe, że żoną Adama była nieznana nam z imienia Karasiówna. Może to siostra Katarzyny Roszczewskiej?

Pozdrawiam serdecznie.

[Marek R]

Witam,

Wkrótce prześlę kilka znanych mi faktów o Rodzinie.

Pozdrawiam
MR

[Sławomir Olczyk]

Szanowni Państwo.

W 1676 ur. Jan Roszczewski dostaje zatwierdzenie consensu na wsie Nielubiańce i Szutrańce w Powiecie Grodzieńskim na rzecz ur. Trojana i Konstancji Roszczewskich małżonków (ML 138, f. 25).

Te Nielubiańce zapewne dzisiaj się znajdują na terenie Litwy (SGKP VII, s. 80). Położone są nad jez. Wilkija.

Pozdrawiam serdecznie.

[Ala2]

https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M-CSM1-D31G-9?i=635&cat=2317996
1848 U  akt  27  Roszczewski   parafia Sumiliszki

[Ala2]

https://raduraksti.arhivi.lv/objects/1:4:15:2054:2572:28014#&gid=1&pid=313
1906 U  matka zd. Roszczewska  akt  863  skan 313  Libawa Łotwa


Jeżeli Szanowny Kolega nie był jeszcze w łotewskim archiwum -  trzeba się najpierw zarejestrować.
Przegląda się znakomicie , największą wadą jest to , że ksiąg jest nie wiele , a w tych które są
online   brakuje sporo aktów.   

[Ala2]

https://raduraksti.arhivi.lv/objects/1:4:15:2054:2572:28015#&gid=1&pid=202
1908 U akt 837  Roszczewski   skan 202   Libawa

[Ala2]

https://raduraksti.arhivi.lv/objects/1:4:15:2054:2572:28015#&gid=1&pid=202
1909 U Roszczewski akt 837

[Ala2]

https://raduraksti.arhivi.lv/objects/1:4:15:2054:2572:28016#&gid=1&pid=37
1910 U  Roszczewski akt  723 skan  37 Libawa

[Marek R]

Witam serdecznie wszystkich,
1/ Mam pytanie do Pani Zuzanny. Pisała Pani wcześniej: "Synowie Aleksandra (syna Franciszka): Jan, Feliks." Co pani wie o Janie, bo to prawdopodobnie mój przodek? Chodzi oczywiście o linię: Stefan (praprzodek) - Samuel - Franciszek - Aleksander - Jan. Zresztą o innych z tej gałęzi Samuela też niewiele mi wiadomo. Jeżeli chodzi o Pani pradziadka Ludwika to z moich danych wynika, że Ludwik miał braci: Kazimierz (ur 1877), Bronisław (ur 1870) i Stefan Bronisław (1867).
2/ Czy ktoś z Państwa posiada więcej wiadomości dot. gałęzi Samuela, czyli syna Stefana Roszczewskiego (praprzodka)?
3/ Miejscowość ROSZCZE od której pochodzi nazwisko (albo odwrotnie) położona jest blisko Kiejdan, niedaleko od Kowna na obecnej Litwie. Istnieje do dzisiaj!
Pozdrawiam
Marek R.

[Ala2]

https://forum.vgd.ru/956/15946/9920.htm?a=stdforum_view&o=
Wśród szukających nazwisko Roszczewski.