Syberia a Kresy - słownik kolonizatorów XVI-XVIII w.

Zaczęty przez A. Rybalko, Grudzień 26, 2023, 11:22:33 PM

Poprzedni wątek - Następny wątek

0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.

A. Rybalko

Przywykliśmy kojarzyć sobie Syberię z pozycji ofiar carskich represji. Oto całkiem nowe spojrzenie: wychodźcy z Kresów Rzeczypospolitej jako aktywni uczestnicy kolonizacji Syberii w 16-18 wieku.
Link https://www.rfbr.ru/rffi/ru/books/o_2120097
prowadzi do słownika, zawierającego 20 tys. nazwisk, przeważnie wschodniosłowiańskich, połączonych z danymi osobowymi: pochodzenie, rok zgonu, nawet żołd w rublach. Byli to przeważnie kozacy na służbie carskiej, którzy budowali stanice i miasteczka na tych syberyjskich połaciach. Kozacy rekrutowali się przynajmniej po części ze zbiegłych chłopów pańszczyźnianych z szeroko rozumianej Litwy. Przy niektórych nazwiskach napisano "Litwin". W 16tym wieku do Litwy należały tereny aktualnie rosyjskie, więc nic dziwnego, że trudno wśród nich znaleźć jakieś swojsko brzmiące.
Dane pochodzą z kartoteki rosyjskiego uczonego starszej daty, który być może mylił się przy odczytywaniu tego czy innego nazwiska.

Nie wiem, czy warto ten słownik wirtualnie wertować, to dosyć mozolne zajęcie. Ale warto się zastanowić nad pochodzeniem tzw. rdzennych Sybiraków. Pozostaje niejasna kwestia kobiet, które musiały być sprowadzane z europejskiej części imperium, a nie służyły chyba w oddziałach kozackich. Przypuszczalnie większość wyliczonych panów zgasła bezpotomnie...         
 

Rafał Jurowski

Ejsmotnowie byli zesłani na Syberię chyba już w XVI wieku, ale to po jakiejś wojnie... I wzmianek o nich nie ma w tej książce... no, ale jak to książka tylko o kolonizatorach to ich pewnie nie będzie.  Alicjo czy możesz podać jakieś przykłady nazwisk swoisko brzmiących, na które natknęłaś się w tej książce ?

Czy w tym słowniku znalazłaś jakąś szlachtę z naszych terenów?

Ala2

Odnośnie zesłania , dotychczas na FS znalazłam:
https://www.familysearch.org/search/catalog/2647024?availability=Family%20History%20Library
Архивные описи, 1864-1906   Государственный архив Северо-Казахстанской области. Северо-Казахстан (Казахстан)
https://familysearch.org/search/catalog/639091?availability=Family%20History%20Library

Метрические книги, 1889-1904  Pимская католическая церковь. Омск (Омск) 

https://www.familysearch.org/search/catalog/1446527?availability=Family%20History%20Library
Ревизские сказки : Курск (уезд), 1834 Тобольск (Тобольск). Губернская  казенная палата

https://familysearch.org/search/catalog/1446529?availability=Family%20History%20Library
Ревизские сказки : Пенза (губерния), 1850-1858  Toольск (Тобольск). Губернская казенная палата
2236746 Item 20 
   
https://familysearch.org/search/catalog/1023018?availability=Family%20History%20Library
Списки переселенцев и ссыльных, 1861-1920  Tобольск (губерния). Крестьянский начальник, Tiumen

https://www.familysearch.org/search/catalog/977769?availability=Family%20History%20Library
Records, 1847-1867 Sarapul (Vi︠a︡tka). District Court

A. Rybalko

Cytat: Rafał Jurowski w Grudzień 29, 2023, 01:12:46 AMEjsmotnowie byli zesłani na Syberię chyba już w XVI wieku, ale to po jakiejś wojnie... I wzmianek o nich nie ma w tej książce... no, ale jak to książka tylko o kolonizatorach to ich pewnie nie będzie.  Alicjo czy możesz podać jakieś przykłady nazwisk swoisko brzmiących, na które natknęłaś się w tej książce ?

Czy w tym słowniku znalazłaś jakąś szlachtę z naszych terenów?

Strona 10 prawa szpalta u samego dołu: Adamow Jan określony jako "litwin, szlachta". Moim zdaniem nazwisko nie mogło brzmieć "Adamow", może to Adamowicz, a może po prostu syn Adama N.?... To tylko przykład wiarygodności tych danych. Jakieś ziarno prawdy w tym jest, ale jak oddzielić to ziarno od plew? Nie mam pomysłu.

Podobnie skomentuję Twoje pytanie o zesłańców o nazwisku Ejsymont - kto wie, jak ich tam zapisano w 1660 roku. Może badacz odnalazł nie nazwisko, a tylko imię ojca? albo przydomek?
Z drugiej strony - zbyt porządne są te dane jak na 17 wiek, zbyt poprawne i dokładne. Ale zajrzeć do tego słownika nie zawadzi. 

Aleksy

Tutaj jest ciekawy artykuł (niestety tylko w języku rosyjskiem) - http://ostrog.ucoz.ru/publ/f/fil_s_g/kazaki_litovskogo_spiska/87-1-0-131 - o "kozakach listy litewskiej" (казаки литовского списка) , którzy odegrali ważną rolę w kolonizacji Syberii. Moi przodkowie (Pelymscy, Пелымские, str. 663) są zanotowany w tym słowniku jako kozacy z listy litewskiej.

W tym słowniku znajduje się 480 zapisów dotyczących tych kozaków z Litwy - można je znaleźć wpisując w wyszukiwarce "литовского".

Jest też sporo polskich nazwisk, jeśli poszukać "шляхтич" - szlachcic.